Pertev NAİLİ

1907-1998

Boratav, 2 Eylül 1907 tarihinde Bulgaristan Darıdere’de doğmuş Türk halkbilimcisidir. İlkokulu Bolu’nun Mudurnu ilçesinde, orta öğrenimini Kumkapı Fransız Koleji’nde, liseyi ise İstanbul Erkek Lisesinde tamamlamıştır.

Küçük yaşlarında annesinden dinlediği masallar, onun masallara olan ilgisinin asıl kaynağı olmuştur. Mudurnu’da geçirdiği dönemden dolayı kendini oralı olarak tanımlamıştır ve lise çağlarında Mudurnu halk türkülerini derlemeye başlamıştır. Ayrıca Boratav, Hilmi Ziya Ülken’in öğrencisidir. Ülken’in, kendisinin edebiyata ve halkbilim araştırmalarına ilgi duymasında önemli bir etkisinin olduğunu söyler. Boratav, yüksek öğrenimini 1930’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ile Yüksek Muallim Mektebi’nde tamamladı. Daha sonra Mehmet Fuat Köprülü’nün yanında asistan olarak çalışmaya başladı. Bu sırada eğitimine devam eden Boratav, “Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği” teziyle doçent oldu, daha sonra profesörlük unvanı aldı. 1948’de ise Halk Edebiyatı Kürsüsü başkanıyken komünist fikirleri yaydığı gerekçesiyle kürsü kapatıldı. Boratav bu yüzden yurtdışına gitti ve çalışmalarını oradan yürüttü. Yine aynı yıllarda Behice Boran’ın “Yurt ve Dünya” dergisini yönetti, Stanford Üniversitesi’nde Türkiye Çalışmaları bölümünü kurdu ve CNRS (Fransa Bilimsel Araştırmalar Ulusal Merkezi)’de görev aldı. Paris’teki görevini sürdürdüğü sırada, 1998 yılında hayatını kaybetti. Boratav’ın anısına Mudurnu’da Pertev Naili Boratav kültür evi kurulmuştur.

Türk halk edebiyatı araştırmalarında öncü bir isim sayılan Boratav’ın zengin bir arşivi vardır. Yaptığı birçok çalışma sayesinde CNRS, Sedat Simavi Vakfı ve T.C. Kültür Bakanlığı gibi kuruluşlar tarafından birçok kez ödüllendirilmiştir.

Bazı Eserleri: Gökoğlu Destanı, Folklor ve Edebiyat, Bey Böyrek Hikayesine Ait Metinler, Halk Edebiyatı Dersleri, İzahlı Halk Şiiri Antolojisi, Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciliği, Zaman Zaman İçinde, Az Gittik Uz Gittik, 100 Soruda Türk Folkloru, Nasreddin Hoca